پروژه ایران
: سوِتلانا الکسیویچ، روزنامه‌نگار و نویسنده برنده نوبل ادبیات، کتابی دارد به نام «زمان دست‌دوم» که حاصل مصاحبه با کسانی است که فروپاشی شوروی را در سال ۱۹۹۱ تجربه کرده‌اند.
کتاب «زمان دست دوم» مجموعه‌ای است از مصاحبه با افراد عادی ساکن شوروی سابق و روسیه بعدی، کاسب و معلم و نویسنده و آهنگساز و کارگر و خانه‌دار و نظایر آن‌ها، که تعریف می‌کنند چه فجایعی را در دوره تمامیت‌خواهی شوروی از سر گذرانده‌اند و چطور ناگهان همه آن مصیبت‌ها به رنج‌هایی پوچ و بی‌معنی بدل شدند و دود شدند و به هوا رفتند.
الکسیویچ تلاش می‌کند با قراردادن نظرات و تجربیات متفاوت افراد در کنار یکدیگر، یک دیوار آینه‌کاری‌شده متکثر از دگرگونی‌های حیرت‌انگیز کشور سابقش به نمایش بگذارد و نشان دهد چطور وفاداران رژیم سابق که دوستدار کارگران و سرخوشان روز اول ماه مه بودند، دلالان و تاجران و کلیسابروهای بعدی شدند، چگونه آدم‌ها به یکدیگر رحم نکردند و انسان گرگ انسان شد.
کتاب مثل زهر هلاهل تلخ است و نشان می‌دهد بشر چگونه می‌تواند در خشونت از وحشی‌ترین حیوانات سبقت بگیرد، آن هم نه‌فقط دیکتاتورهای خونخوار بلکه همچنین آدم‌های عادی کوچه و بازار. وقتی آن را می‌خوانی می‌توانی ببینی روزنامه‌نگاری همچون الکسیویچ چه ماهرانه توانسته با نور انداختن بر تاریکی‌ها و عذاب‌ها و رنج‌هایی که در جان هموطنانش رخنه کرده، روزگار گذشته و تاریخ یک کشور و یک جامعه را دوباره بازیابی کند و آن را جلوی روی جهانیان بگذارد.
از نظر تکنیکی هم کار سوتلانا الکسیویچ جالب توجه است. او تقریباً حضوری در کتاب ندارد، مگر در مواقع ضروری که باید توضیحی درباره موقعیت مصاحبه‌شونده‌ها بدهد. اما دست نامرئی او در انتخاب آدم‌ها و چینش موضوعات و دروازه‌بانی سخنان پرکار بوده است.
جالب است که این کتاب را که در سال ۲۰۱۳ منتشر شده دست‌کم چهار ناشر ایرانی با چهار ترجمه منتشر کرده‌اند، با عناوین متفاوت «زمان دست‌دوم»، «روزگار رفته» و «سرانجام انسان طراز نوین». گویی مخاطبان ایرانی با این کتاب‌های تلخ و آینه‌های زهرآلود ارتباط عمیقی برقرار می‌کنند و نیشرتر به زخم‌های خود می‌زنند.
🔸زمان دست‌دوم
ترجمۀ شهرام همت‌زاده (از روسی)
نشر نیستان
گوینده نسخه صوتی: مریم محبوب
🔸زمان دست‌دوم
ترجمۀ عبدالمجید احمدی (از روسی)
نشر چشمه
🔸روزگار رفته
ترجمۀ فروغ پوریاوری
نشر ثالث
🔸سرانجام انسان طراز نوین
ترجمۀ مهشید معیری، موسی غنی‌نژاد
نشر مینوی خرد
گزارشگر : تحریریه پروژه ایران
# تگ ها
آخرین عناوین
پربینندهترین