پروژه ایرانی
: آمارها نشان میدهد میانگین تجویز دارو در نسخه بیماران ایرانی بیش از دو برابر میانگین جهانی است؛ موضوعی که بنا بر اعلام وزارت بهداشت، در کنار الگوی نادرست مصرف و فروش بدون نسخه، از مهمترین عوامل کمبود دارو در کشور محسوب میشود.
چهارشنبه ۱۴ آبان ۱۴۰۴ ساعت ۰۰:۰۰
کد مطلب : 436918
منبع : خبرگزاری مهر
تجویز بیرویه دارو؛ عامل پنهان کمبودهای دارویی در کشور
بنا بر آمارهای رسمی وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو، میانگین جهانی تجویز دارو در هر نسخه کمتر از ۱.۷ قلم است، اما در ایران این عدد به ۴.۳ قلم دارو میرسد؛ رقمی که زنگ خطر مصرف بیرویه را به صدا درآورده است.
🔹 آمار مصرف دارو در کشور
در نیمه نخست سال ۱۴۰۴، بیش از ۲۸ میلیارد عدد دارو به ارزش ۱۵۶ هزار میلیارد تومان در کشور توزیع شده است؛ یعنی ایرانیها بهطور میانگین ماهانه ۴.۶ میلیارد عدد دارو مصرف میکنند. تهران در صدر مصرفکنندگان دارو قرار دارد.نازیلا یوسفی، مدیرکل نظارت و پایش مصرف فرآوردههای سلامت سازمان غذا و دارو، گفت:
«تجویز غیرمنطقی دارو، مصرف غیرضروری و تقاضای القایی از سوی برخی ذینفعان از عوامل اصلی کمبود دارو و نارضایتی عمومی در کشور است.»
به گفته او، تجویز دارو خارج از راهنماهای بالینی، فروش بدون نسخه، عرضه داروهای بیمارستانی در داروخانههای شهری و تبلیغات دارویی فریبنده، موجب افزایش تقاضا و در نتیجه کمبود دارو میشود.
🔹 نقش پزشکان و داروسازان
یوسفی تأکید کرد: «پزشکان باید با پایبندی به راهنماهای بالینی و اجتناب از تجویز داروهای غیرضروری به بهبود وضعیت کمک کنند. داروسازان نیز با خودداری از فروش داروهای نسخهای بدون نسخه، نقش مهمی در مدیریت مصرف دارند.»او افزود: «سازمان نظام پزشکی باید بر تخلفات نسخهنویسی نظارت کند و بیمهها نیز با اصلاح تعرفهها، پزشکان را به رعایت پروتکلهای درمانی تشویق کنند.»
🔹 سهم داروهای داخلی و وارداتی
از مجموع ۱۵۶ هزار میلیارد تومان ارزش بازار دارویی کشور در نیمه نخست ۱۴۰۴، حدود ۸۱.۷۵ درصد مربوط به داروهای تولید داخل و ۱۸.۲۵ درصد مربوط به داروهای وارداتی بوده است.با وجود این، سهم ریالی بالای واردات نشان میدهد اقلام وارداتی اغلب داروهای گرانقیمت یا با فناوری بالا هستند.
🔹 داروهای بدون نسخه (OTC)
داروهای OTC نیز از قواعد مشخصی پیروی میکنند، اما فروش سلیقهای در برخی داروخانهها موجب افزایش مصرف خودسرانه شده است.یوسفی در اینباره گفت:
«افزایش مصرف داروهای OTC تحت تأثیر هزینه بالای ویزیت، توصیه اطرافیان و تبلیغات نادرست فضای مجازی است. حتی این داروها نیز میتوانند عوارض خطرناک یا تداخل دارویی ایجاد کنند.»
🔹 ضرورت اصلاح فرهنگی در نسخهنویسی
به گفته کارشناسان، برای اصلاح الگوی مصرف دارو باید فرهنگ نسخهنویسی در میان پزشکان و انتظار بیماران تغییر کند. بسیاری از داروها در نسخهها تکراری هستند یا بیمار همان دارو را در منزل دارد. گفتوگو با بیمار پیش از تجویز، میتواند از این تکرارها جلوگیری کند.کارشناسان تأکید دارند که کمبود دارو تنها ناشی از تحریمها نیست؛ بلکه بخشی از آن نتیجه رفتارهای غیرمنطقی در تجویز و مصرف است. وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو موظفاند با سیاستهای هوشمندانه، از بروز چنین کمبودهایی پیشگیری کنند.
گزارشگر : تحریریه پروژه ایران
# تگ ها
